waij> zen> lotusvijver

Links en Rechts


Dit is een artikel uit het blad De Lotusvijver (site), winternummer 2005.


Links en Rechts

In navolging van de recente reis naar Japan van onze eindredacteur, besloot ik een virtuele reis naar deze bestemming te maken. Geen vliegtuigvertraging, zoekgeraakte bagage, onbegrijpelijke bordjes (is dit het mannen- of vrouwentoilet?) en rauwe vis; het internet behoedt ons voor veel ongemak. Als eerste bezoeken we natuurlijk de Japan National Tourist Organisation (1). Hier worden we vergast op het Japanse equivalent van onze tulpen en windmolens. Dit mag je letterlijk opvatten aangezien men in de buurt van Nagasaki Huis ten Bosch (2) heeft gebouwd. Dit is een Nederlands themapark waar onder andere een windmolen te bewonderen valt. Naast een bezoek aan het paleis is ook het beklimmen van de Utrechtse Domtoren (105 meter) een aanrader. Andere hoogtepunten zijn een bezoek aan het hoofdgebouw van de universiteit van Utrecht en het gebouw van De Verenigde Oost-Indische Compagnie, waar je de vernietigingskracht van een Nederlandse overstroming kunt meemaken! Voor Nederlandse schoolreisjes is dit park echt een aanrader.


Onze virtuele reis ontbreekt het tot nu toe aan dat typische herkenbare Japanse. Frantisek Staud (3) heeft in vele landen foto’s gemaakt, waaronder Japan. Op zijn site vind je vele prachtige foto’s, van zentuinen, sumo worstelaars, tempels, en  moderne Japanse steden.



Na het bezoeken van zoveel schoonheid ging ik op zoek naar voedsel en vond Zen and the Art of Eating (4). In Japan worden er relatief weinig kruiden gebruikt maar ligt de nadruk op de natuurlijke smaak van de ingrediënten zoals vis, zeewier, groenten, rijst en sojabonen. Naast de smaak van het voedsel is ook het bord of de schaal en de plaatsing van het voedsel daarop zeer belangrijk. De site bevat diverse recepten en uitleg over wat gerechten zoals Misoshiru, Sukiyaki en Tempura inhouden.


Nu volledig ondergedompeld in alles wat Japans is, klikte ik direct door naar Kimono, Kimono Fabric & Japanese Clothing (5). De kimono heeft in Japan de zelfde status als bij ons de klomp: iedereen kent ze, maar vrijwel niemand draagt ze. Het gebruik van de kleurige kimono in vele lagen ontstond gedurende de Heian periode (794-1185). Later was aan de kimono de status van de drager af te lezen. Toen vrouwen meer buiten de deur gingen werken, raakte de kimono in onbruik. Tegenwoordig bezitten vrouwen in het algemeen maar één kimono, en dat is degene die ze kregen bij de Furisode ceremonie. Er wordt dan gevierd dat de dame in kwestie volwassen is en dus beschikbaar voor het huwelijk. Voor de huwelijksceremonie wordt de kimono meestal gehuurd. Traditioneel is de kimono van zijde, maar aangezien het gemak de mens dient, zijn er ook kimono’s van eenvoudiger wasbare stoffen zoals rayon, satijn en polyester. Er zijn ook kimono’s voor mannen, deze zijn in minder frivole kleuren dan die voor vrouwen en met heldhaftige patronen zoals draken.


Ook heel karakteristiek zijn de Geta sandalen, zo’n beetje de klompen van Japan, dat wil zeggen: erg luidruchtig op straat en erg moeilijk om behoorlijk op te lopen.



Nee, dan toch liever een trouwerij in westerse stijl (6). Je kunt je helemaal laten uitleggen hoe dat in zijn werk gaat. Het plannen van de trouwerij, het verloop van de dag zelf en welke liedjes dan te zingen wordt hier uit de doeken gedaan. What a Friend we Have in Jesus is erg populair op trouwerijen en de tekst is in kanjischrift op de site te aanschouwen. Ook de achtergrond ervan wordt uit de doeken gedaan evenals het feit dat het lied erg populair was tijdens de Eerste Wereldoorlog. Zo worden belangrijke huwelijkszaken vermengd met andere informatie zoals de uitwisseling van bacteriën tijdens de kus die bij de huwelijksvoltrekking hoort. De echt belangrijke zaken wordt nooit uit het oog verloren zoals de prangende vraag: op welke dag gaan we trouwen. Naast de zevendaagse kalender is er ook al eeuwen een zesdaagse kalender (Rokuyo) die gebaseerd is op de maan. Volgens deze kalender is de dag Taian het best om te trouwen om dat het een goede dag is om ceremonies uit te voeren. Butsumetsu is de slechtste dag om te trouwen omdat dit de dag is dat de Buddha stierf. Het is wel een goede dag voor begrafenissen, maar weer niet voor productpresentaties. Zoals je bij ons op maandag vaak gratis kunt trouwen, zijn in Japan ceremonies op Butsumetsu goedkoper. Dat komt in tijden van recessie goed uit.


Na de wittebroodsweken ontwaken we in een land dat is a country quirkier than you can ever imagine (7). Zo kun je er gegrilde mussen op een stokje eten. Er zijn vele Hikikomori, mensen die zich uit de maatschappij hebben teruggetrokken. Er zijn er ongeveer een miljoen en ze kunnen de druk van de noodzakelijke maatschappelijke aanpassing niet aan. Ze plegen vaker dan gemiddeld gewelddadige misdaden. De reistijden zijn er lang of de appartementen onbetaalbaar, om over de hoogte van het ‘sleutelgeld’ nog maar te zwijgen.

En dan is er nog het schrift (8). Het Japans kent drie schrijfwijzen. Ten eerste is er het kanji. Deze schrijfwijze is afgeleid van het Chinees en ieder karakter staat voor een woord. Karakters kunnen ook worden samengevoegd voor nieuwe betekenissen. Er zijn zo’n 10000 verschillende gebruikte karakters. Er zijn door de overheid 1945 karakters aangewezen die in officiële documenten gebruikt worden. Ieder karakter heeft een Chinese en Japanse uitspraak en beide worden gebruikt. Daarnaast is er het katakana. Het is door boeddhistische monniken afgeleid van het Chinese schrift en gebruikt om de correcte uitspraak van Chinese teksten weer te geven. Er zijn 48 karakters en ze worden gebruikt om niet-Chinese leenwoorden en buitenlandse namen weer tegeven. Het hiragana is ook afgeleid van het Chinees en werd voornamelijk door vrouwen geschreven. Ook hier zijn er 48 karakters, voor ieder karakter is er ook een katakana karakter. Het wordt nu gebruikt in kinderboeken, voor bijvoegelijke naamwoorden en sommige zelfstandige naamwoorden.


Nee, dan is het toch makkelijker om onder het eten van boerenkool boeddhistische moppen te vertellen (9) zoals:


Q: Why are there so few Buddhist rhythm and blues bands?
A: Because Buddhists don’t have any soul.


  1. http://www.jnto.go.jp/eng/
  2. http://english.huistenbosch.co.jp/index.html
  3. http://phototravels.net/japan/photo-gallery/index.html
  4. http://www.globalgourmet.com/destinations/japan/
  5. http://www.japanesekimono.com/
  6. http://www.seiyaku.com/
  7. http://www.quirkyjapan.or.tv/
  8. http://www.omniglot.com/writing/japanese_language.htm
  9. http://www.serve.com/cmtan/buddhism/Lighter/funny.qna.html